MICROPHONE PREAMPLIFIER LÀ GÌ? TẠI SAO LẠI CẦN SỬ DỤNG THIẾT BỊ NÀY CHO MICRO
MICROPHONE PREAMPLIFIER LÀ GÌ? TẠI SAO LẠI CẦN SỬ DỤNG THIẾT BỊ NÀY CHO MICRO
Khi bạn có 1 micro trong tay thì bạn có thể sử dụng nó ngay được chưa, câu trả lời là Yes & No. Tại sao lại “yes”, vì bạn chỉ cần unbox nó sau đó kết nối nó với mixer/amplifier và nghêu ngao các câu hát của mình. Ủa vậy tại sao “No”, ah là tại vì chưa chắc giọng hát của bạn sau khi được micro chuyển đổi từ tín hiệu sóng âm (sound signal) thành tín hiệu âm thanh (audio signal) sẽ có thể được sử dụng bởi các thiết bị điện tử khác như mixer/amplifier. Trên đường truyền tín hiệu từ micro đến mixer/amplifier, ta thường nghe tới cái gọi là “micro preamplifier hay gọi tắt là preamp” được đặt ở giữa sơ đồ của đường truyền, cái preamp này thực sự ảnh hưởng tới việc sử dụng audio signal phát ra từ micro như thế nào, hãy cùng tìm hiểu về chức năng của nó nhé 500 anh em.
Khái niệm chung thì mic preamp là thiết bị để khuyếch đại tín hiệu của micro từ mic level lên line level, sau khi lên line level thì mixer/amplifier mới sử dụng được audio signal này.
- Mic level là một thuật ngữ mô tả cường độ của tín hiệu được micro tạo ra, nó nằm trong khoảng từ -60dBV đến -20dBV.
- Line level là một chuẩn thông số để tín hiệu có thể sử dụng cho mục đích xử lý âm thanh (audio processing), có chỉ số danh nghĩa là +4dBU (~1.78dBV), trong thực tế thì chỉ số thực (consumer line level) lại là -10dBV. Trong bài viết này mình tạm thời không đề cập đến đại lượng dBV và dBU, mình sẽ đề cập chi tiết hơn trong một bài viết khác nói về các đại lượng đo tín hiệu được sử dụng kỹ thuật âm thanh.
Các microphone chuyên nghiệp thường có chuẩn kết nối là XLR male (còn gọi là canon đực) nên vì thế phần lớn đầu vào của preamp là XLR female (canon cái).
Một kênh trong mic preamp sẽ gồm có một đầu vào và mạch khuyếch đại cho tín hiệu đầu ra tương ứng với đầu vào đó, nếu preamp có nhiều kênh thì số lượng đầu vào và mạch khuyếch đại sẽ tăng lên tương ứng.
Về khuyếch đại tín hiệu, người ta thường nhắc tới thuật ngữ “Gain”. Trong điện tử, “gain” là việc tăng biên độ dao động của tín hiệu (signal amplitude) làm cho tín hiệu mạnh hơn sau khi đi qua mạch khuyếch đại bằng cách cấp thêm năng lượng cho tín hiệu. Mic preamp có chức năng tăng gain, làm cho mic level được nâng lên thành line level.
Câu hỏi đặt ra là vậy “gain” có phải “volume” không nhỉ? Trong luôn khổ bài viết này thì mình giải thích ngắn gọn như sau: gain và volume khác nhau bạn nhé, thoạt đầu nhìn có vẻ là giống nhau khi tín hiệu sau khi điều chỉnh gain/volume đều được khuyếch đại tại đầu ra của riêng chúng. Tuy nhiên, gain khuyếch đại tín hiệu để nó có thể truyền đi được trong hệ thống thiết bị xử lý âm thanh và ảnh hưởng đến sắc thái âm thanh, volume điều khiển độ lớn tín hiệu sau khi nó đã đi ra khỏi hệ thống thiết bị xử lý âm thanh và không ảnh hưởng đến sắc thái âm thanh. Mình làm một bài test, cắm một micro vào interface – Focusrite Scarlett 2i2 (có tích hợp preamp), mở một đoạn nhạc không lời để micro thu vào, khi tăng gain từ từ thì cảm thấy micro bắt âm tốt hơn và âm lượng của loa phát nghe cũng dần lớn hơn ở mức độ nào đó, nhưng khi tăng gain đến một giới hạn thì thấy đèn tín hiệu của nút gain này báo đỏ và thấy tiếng loa bắt đầu bị méo, điều này cho thấy chất lượng âm thanh đã giảm đi rồi đó; cũng bài test này, đưa nút gain về một mức mà mình thấy ổn nhất, sau đó tăng volume lên từ từ cho đến maximum, loa không bị rè nhé (còn khi bạn tự test mà nếu rè thì là do chất lượng loa của bạn không tốt, không đáp ứng được giới hạn maximum của volume nhé), điều này cho thấy volume không ảnh hưởng tới chất lượng tín hiệu âm thanh. Nói tóm lại, input gain là độ lớn trước khâu xử lý, nên nó ảnh hưởng đến màu sắc, âm điệu, sắc thái âm thanh. Volume là độ lớn sau khâu xử lý, nên nó không ảnh hưởng đến màu sắc, âm điệu… volume đơn giản là thay đổi độ lớn đầu ra.
Có hai loại preamp: (a) preamp được tích hợp luôn trong micro và (b) preamp bên ngoài micro, có thể là thiết bị rời, hoặc cũng có thể được tích hợp trong các thiết bị khác như mixing console, interface (ở Việt Nam interface thường được gọi là soundcard, cách gọi này không đúng lắm về đặc điểm của thiết bị, nhưng nó đã được sử dụng rộng rãi rồi nên mình chấp nhận vậy ^!^) v.v.
Lại có câu hỏi nữa đó là tại sao không tích hợp luôn preamp trong micro cho tiện sử dụng, phải mua riêng một cái preamp cho micro vừa làm tăng chi phí, lỉnh kỉnh thiết bị, nhiều khi lại rườm rà trong khâu kết nối giữa các thiết bị audio. Câu trả lời chính xác nhất thì chắc chỉ có những nhà sản xuất mới trả lời được =))), còn về phần người sử dụng thì mình thâý rõ ràng là thiết kế của micro sẽ làm giới hạn không gian của các mạch điện tử được tích hợp trong nó, điều này dẫn đến mạch thiết kế cho preamp sẽ bị giới hạn về không gian cũng như các chi tiết để cấu thành mạch. Với hạn chế này thì đã thấy được chất lượng tín hiệu đầu ra của preamp tích hợp trên micro có thể không bằng trên một preamp rời khi preamp rời nó có thể tập hợp các yếu tố tốt nhất.
Tổng quan về preamp là thế nhé, mình sẽ có những bài viết tiếp theo chi tiết hơn về preamp. Sam Audio hiện đang phân phối preamp của các hãng nổi tiếng trong giới pro audio như: Rupert Neve, Heritage Audio, SPL, Manley, Maag Audio, Forcusrite. Một vài preamp tiêu biểu hiện có tại shop (link bên dưới) để bạn tham khảo ngay, hãy ghé qua trang web của Sam Audio để xem các phân khúc khác của mic preamp nhé.
Rupert Neve Designs 511: Rupert Neve Designs is expanding their 500 Series lineup with the 511 microphone preamp. Its a 500 Series Preamp with Sweepable Highpass Filter.
Heritage Audio HA73X2 ELITE - Dual Channel Mic Preamp: Heritage Audio's value-packed ELITE series leverages the expertise gleaned from years of making acclaimed vintage-inspired equipment.
SPL GainStation 1 Mic & Instrument Preamp: Single channel 60v class A microphone and instrument preamplifier
Manley FORCE® Four Channel Mic Preamp: The Manley Force Preamp uses a topology based on Manley's CORE mic pre section. It sports the same input level control and switch arrangement.
Maag Audio The PREQ4 mic pre from Maag Audio gives 500 Series users a pristine, transparent signal path through which they endowed with the Air Band control.
Focusrite Clarett OctoPre: Need more channels from your Clarett interface? The Focusrite Clarett OctoPre is for you.
(có những hình ảnh, đồ thị sử dụng trong bài viết này được góp nhặt từ nguồn dữ liệu được chia sẽ rộng rãi trên internet. Sam Audio coi đó là nguồn tư liệu mở và không xem đây là yếu tố vi phạm bản quyền và sẵn sàng điều chỉnh/gỡ bỏ khi có yêu cầu của chủ sở hữu bản quyền hợp pháp)
.jpg)
.jpg)
